اختلاط هم برای زنان و هم برای مردان زیان های فراوانی دارد
منصوره صامتی در خصوص طرح تفکیک جنسیتی که تاکنون اجرا نشده است افزود:باید به شفاف سازی مسایل بپردازیم و این موضوعات حساس را قربانی مسایل سیاسی و جناحی نکنیم
گروه اجتماعی وسیاسی روایت نو: هرازچندگاهی خبر از تفکیک جنسیتی است که موجی از پرسش های گاه بی پاسخ و یا مسکوت مانده را در اذهان عمومی مطرح می سازد ،مردم و مدیران نظراتی دارند گاه در یک راستا و گاهی کاملا متفاوت .
در این بخش خبرنگار روایت نو با یک فعال فرهنگی که بیش از یک دهه در رسانه ی ملی به سردبیری نویسندگی و اجرای برنامه های اجتماعی و سیاسی پرداخته و خود از بانوان ارزشی وفعال درفضای مجازی است به گفتگو پرداخته که از نظر می گذرد،او معتقد است :
اگر مزایای “اخلاقی سازی” محیط کار و تعاملات اجتماعی زن و مرد بر اساس ارزش های دینی که برخی از آن با عنوان “تفکیک جنسیتی” نام می برند به درستی به جامعه معرفی گردد وبا راهکارهای دقیق و براساس اولویت های صحیح به این امر مبادرت ورزیم به یقین هر دوجامعه ی زنان و مردان از اجرای این طرح استقبال خواهند کرد چرا که اخلاقی سازی محیط کار به احقاق حقوق از دست رفته ی آنان می انجامد و اگر اولویت های اجرای این طرح به درستی مشخص گردد زنان از حامیان اصلی این طرح خواهند بود در حال حاضر مراکز علمی و برخی دانشگاهها ی اروپایی به رعایت اصول اخلاقی که منجر به حفظ حریم بین مرد و زن در محیط اجتماعی است نگاه مثبتی دارند و حتی در این زمینه قوانینی تصویب شده است .
صامتی در خصوص طرح تفکیک جنسیتی که تاکنون اجرا نشده است افزود: البته این طرح در برخی دانشگاهها و سازمان ها انجام شده ولی با استقبال عموم مواجه نشده است .
در حالی که مطرح کنندگان این مساله قصد دیوار کشی بین زن ومرد را ندارند و آنها نیز به آرامش جسمی و روانی افراد و همینطور بازدهی و کارآمدی بیشتر در محیط کار می اندیشند اما همانطور که مطلعید هر بار که اجرای طرح تفکیک جنسیتی مطرح شده جامعه نسبت به آن واکنش منفی نشان داده است و این دلایلی دارد که حتما در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهم کرد.
اولین مساله این است که برای موفقیت طرح باید به منابع انسانی که عوامل اجرای طرح هستند بیندیشیم و شرایط زمانه را در نظر بگیریم .
با توجه به مخاطب شناسی شهروند هزاره ی سوم، که به واسطه ی ابزارهای رسانه ای از اخبار روز جهان مطلع است و در ارتباط با توده فرهنگ های جهانی به باز تعریف تعاملات فردی و اجتماعی خویش می پردازد استفاده از ترکیب اسمی تفکیک جنسیتی مناسب نیست.
آنچه از ظاهر این ترکیب اسمی به ذهن متبادر می شود دیوارکشی بین زن و مرد در همه ی محیط های اجتماعی است و هنگامی که فرد این مفهوم را با شرایط فعلی جامعه مقایسه می کند به این نتیجه می رسد که شرایط جدید او را محدود و دچار مشکل خواهد کرد و تصور می کند که او را به لحاظ جنسیت ارزیابی کرده ایم در نتیجه احساس بی احترامی کرده و دست به مقاومت می زند در حالی که مبانی اسلامی برحفظ کرامت ماهیت انسانی تاکید فراوان دارد و بجاست که از اخلاقی سازی محیط کار به جای تفکیک جنسیتی استفاده کنیم .
البته در برخی محیط ها به معنای واقعی تفکیک جنسیتی باید صورت گیرد مانند آرایشگاهها ،استخرها،وسایل نقلیه ی عمومی ،تخصص های پزشکی …
صامتی در خصوص آیا اخلاقی سازی محیط کار از ضروریات است پاسخ داد: هیچگاه در طول تاریخ ایران ،این تعداد زن تحصیل کرده و شاغل وجود نداشته است به برکت انقلاب اسلامی و اعتماد مردم شاهد مشارکت بالای زنان در امور اجتماعی و بهره گیری جامعه از ظرفیت های والای آنان هستیم اما آیا می شود زنان را از فعالیت اجتماعی منع کرد ؟
اگرچه معتقدم یک زن برای خانواده داری که از مهمترین وظایف اوست بهتر است به ظهور اجتماعی در مقابل حضور اجتماعی بها دهد اما در مواردی زنان ناگزیر از کار در بیرون از منزل هستند. با توجه به آمار حدود ۱۰ میلیون نفری زنان سرپرست خانوار اعم از زنان بیوه و مطلقه که به جهت مسایل فرهنگی از ازدواج مجدد محروم می شوند و برای تامین معاش خود فرزندان و گاهی والدین ناگزیر ازفعالیت اقتصادی هستند امروز بیش از هر زمان دیگری به اخلاقی سازی محیط های کاری نیازمندیم و این یک ضرورت است که باید در حداقل زمان و به هرمیزان که امکان دارد اجرا گردد ، حتی در بسیاری از موارد نیاز به بازنگری در قوانین کاری داریم .تا از اختلاط زن و مرد و در واقع ظلم به زنان جلوگیری شود .
این فعال فرهنگی در خصوص ظلم به زن در محیط کاری مختلط اشاره کرد : اختلاط هم برای زنان و هم برای مردان زیان های فراوانی دارد با توجه به اینکه استانداردها و معیارهای محیط های کاری کاملا مردانه است و در واقع زنان مجبور به رقابت با مردان هستند و حتی ارزیابی آنان نسبت به معیارهای مردانه صورت می گیرد زنان از اختلاط ،بیشتر متضرر خواهند شد .
زنان شرایط جسمی و روحی خاصی دارند و در چارچوب باید ها و نباید های ارزشی وظایف مختص به خود را بر عهده دارند و به همین جهت در محیط های کاری الزامات متفاوتی دارند که به هیچ عنوان در محیط هایی که زنان و مردان با هم همکاری دارند شرایط زنان لحاظ نمی شود تا جایی که برخی صاحبکاران از ادامه ی همکاری با زنان باردار و یا مادران خودداری می کنند !
در برخی موارد زنان بیوه و مطلقه در محیط های کاری مختلط در معرض سوء استفاده از جانب مدیران مرد و یا همکاران هستند که به جهت حفظ کار،درآمد و آبرو از مراجعه به مراجع ذیصلاح خودداری می کنند که قابل تامل است
در محیط های کاملا زنانه نیاز به حجاب کامل نیست و این خود یکی از امتیازات جداسازی زن و مرد است.
اخلاقی سازی تعاملات زن و مرد به حفظ حریم فرد و خانواده می انجامد به هر حال بروز اختلافات خانوادگی امری طبیعی است وقتی زن و مرد در محیط کار با احساسات یکدیگر اعم از غم ، شادی و هیجانات روزمره شریک می شوند در گذشت زمان حسی از وابستگی نسبت به هم خواهند داشت که ممکن است آستانه ی تحمل آنان نسبت به مشکلات خانوادگی را کاهش دهد و استحکام خانواده را متزلزل سازد .
نمی توان ادعا کرد که همه ی افراد در محیط های مختلط دچار مشکلات خانوادگی خواهند شد ولی بی تردید در محیط های کاری مختلط که افراد یک سوم عمر خود را در محیط های کاری می گذارانند تهذیب نفس و مراقبه از اعمال و رفتار بر اساس ارزش های دینی بسیار سخت و دشوار خواهد بود .
این فعال رسانه ای در خصوص اولویت های اخلاقی سازی محیط کار توضیح داد :
یکی از دلایلی که اکثر مردم حتی برخی از خانواده های مذهبی تمایلی به اجرای این طرح ندارند عدم شناخت آنان از چرایی و چگونگی اجرای آن است بنابراین آگاهی بخشی افکار عمومی از الویت هاست .
در حال حاضر اکثر مردم در سبک زندگی خویش اختلاط زن و مرد را پذیرفته اند چرا که نهادهای فرهنگ ساز آگاهانه و یا ناآگاهانه هیچ الگویی از روابط صحیح زن و مرد در محیط های اجتماعی ارایه نکرده اند و حتی به عادی سازی این مساله دامن زده اند و یا در برخی خانواده ها و محیط ها بطور کلی صورت مساله پاک شده و از حضور اجتماعی زنان ممانعت می شود .
یکی از الویت ها در جهت آگاهی بخشی به جامعه بهره گیری از تصویر سازی مثبت رسانه ای است آنچه تاکنون برآیند تصویر سازی رسانه ای در محیط کار است به یقین ترویج اختلاط زن و مرد بوده ،به سریال ها و تولیدات رسانه ی ملی توجه کنید به سریال های خارجی دوبله شده توجه کنید به انیمیشن های خارجی دوبله شده برای کودکان توجه کنید با چنین تصویر سازی افراد جامعه الگویی از جامعه ی اخلاقی ندارند که به سمت و سوی آن تمایل یابند .البته این اواخر تصمیم گیریهای مناسبی از طرف مدیران رسانه ی ملی در جهت تولیدات مناسب و حتی اخلاقی سازی در محیط های کاری رسانه ای صورت پذیرفته که جای قدردانی و حمایت دارد .
منصوره صامتی در پایان به چند راهکار اشاره کرد:
آرمان های یک جامعه بوسیله ی نیروی انسانی جامه ی عمل می پوشد و به یقین یکی از راهکارها تربیت نیروهای متعهد به ارزش هاست و در واقع باید علاوه بر تخصص بر تعهد و ارزشی بودن نیروها بویژه در سازمان ها و نهاد های فرهنگی تاکید ویژه شود .
-خود مدیران باید الگوی صحیح و مطالعه شده ای برای اخلاقی سازی محیط کار داشته باشند و خود به این امر معتقد باشند .
-به ورود قوه ی مقننه و تصویب قوانین تشویقی در این حوزه نیازمندیم .
-باید به معماری محیط کارتوجه شود بسیاری از محیط های کاری به گونه ای طراحی شده است که عملا امکان جداسازی فعالیت های زن و مرد نیست چرا که کاملا از سبک معماری غربی کپی برداری شده .
-باید به شفاف سازی مسایل بپردازیم و این موضوعات حساس را قربانی مسایل سیاسی و جناحی نکنیم .
-ورود شتابزده و شعاری به این مسایل از طرف برخی مدیران سبب کم رنگ شدن حساسیت موضوع شده در میان مردم خواهد شد .
-اگرچه نیازمند پژوهش در ابعاد مختلف اخلاقی سازی محیط کار هستیم ولی نباید زمان را برای اجرای این طرح مناسب از دست بدهیم و به هر میزان که ممکن است این طرح باید اجرا شود .
— بهتر است مدیران مرد از مسول دفتر مرد استفاده کنند و به نظر می رسد لزومی بر استفاده از زنان در این گونه مشاغل نیست .
– باید سازوکاری تعریف شود که در برخی محیط ها با توجه به شرایط زنان به کارهای نیمه وقت بپردازند .
-در برخی مشاغل می توان از دورکاری بانوان بهره برد ونیاز به حضور آنها در محیط کار نیست و علاوه بر جلوگیری از اختلاط ، تردد افراد در سطح شهر و محیط کاری کاهش یافته و محیط بهتری برای فعالیت مردان ایجاد خواهد شد.
امید که به دور از تفکرات خاص جناحی به سلامت پایدار جامعه در جهت اهداف و آرمان های انقلاب اسلامی بیندیشیم و عامل باشیم .